τάξη μεγέθους

Η "κλίμακα" και η "τάξη μεγέθους" είναι έννοιες που με συναρπάσουν. Στην καθημερινότητά μας, τα πράγματα σπάνια αλλάζουν κλίμακα και τάξη μεγέθους. Τα αυτοκίνητα, τα σπίτια, οι μισθοί :-) μπορεί να μικραίνουν ή να μεγαλώνουν λίγο, σπάνια όμως, πολύ σπάνια, αλλάζουν τάξη μεγέθους ώστε να γίνουν 1.000 ή 1.000.000 φορές μικρότερα ή μεγαλύτερα.

Υπάρχουν άνθρωποι που βρίσκονται συχνά αντιμέτωποι με παρόμοια προβλήματα -είναι οι φυσικοί, οι μαθηματικοί, οι βιολόγοι, οι χημικοί. Αυτοί είναι εξοικειωμένοι με το πολύ μικρό, σε επίπεδό μορίου, ατόμου ή και μικρότερο και με το πολύ μεγάλο, σε επίπεδο Γαλαξία και Σύμπαντος. Αυτοί ξέρουν ότι σε ένα πολύπλοκο σύστημα που τα στοιχεία του αλλάζουν διαφορετικά συμπεριφορά το ένα με το άλλο, ότι όταν αλλάξεις κλίμακα δεν έχεις ένα πιο μικρό ή πιο μεγάλο κόσμο, αλλά ένα διαφορετικό κόσμο. Ξαφνικά δυνάμεις που είναι ασήμαντες σε μία τάξη μεγέθους γίνονται σημαντικές σε μία άλλη και το αντίστροφο.

Μερικές φορές όμως και εμείς, οι συνηθισμένοι άνθρωποι, ερχόμαστε αντιμέτωποι με παρόμοια φαινόμενα. Είναι συνήθως η στιγμή που μία νέα, επαναστατική τεχνολογία μπαίνει στην ζωή μας. Όπως για παράδειγμα το Internet.

Ο "τυπικός" άνθρωπος (εκτός και αν είναι rock star ή πολιτικός για παράδειγμα...) που δεν χρησιμοποιεί Internet μιλάει και επικοινωνεί με ας πούμε 10, 20 (;) άλλους καθημερινά. Ίσως και λιγότερους. Μπορεί να φανταστεί πώς θα ήταν αν επικοινωνούσε με λίγο περισσότερους ή λίγο λιγότερους. Αλλά τί γίνεται όταν η "ζωή" σου στο Internet συνεπάγεται δεκάδες ή εκατοντάδες emails, comments, chats κ.λ. καθημερινά; Εκεί τα πράγματα αλλάζουν. Αποφασίζεις ίσως ότι δεν θα απαντάς σε όλους ή (αν έχεις την δυνατότητα) προωθείς τα περισσότερα σε άλλους που αναλαμβάνουν να τα διαχειριστούν. Όμως, οι αποστολείς που ζουν στην κλίμακα 10-20 δεν καταλαβαίνουν γιατί δεν απαντάς αμέσως (ή καθόλου).

Ένα αντίστροφο παράδειγμα νομίζω είναι όλες αυτές οι "social" υπηρεσίες. Βλέπει κάποιος για παράδειγμα το YouTube, την Wikipedia ή κάτι αντίστοιχο και λέει, "θα κάνω το ίδιο, αλλά σε μικρότερη κλίμακα", π.χ. "μόνο για την εταιρεία μου". Όμως οι υπηρεσίες αυτές πέτυχαν γιατί έχουν αυτό που ονομάζουμε κρίσιμη μάζα. Για παράδειγμα, πολλές έρευνες συμφωνούν ότι υπάρχει ο νόμος του 1:10:100, δηλ. αν έχεις ένα χρήστη που "παράγει πρωτογενώς" (ας πούμε φτιάχνει τα δικά του video, γράφει λήμματα στην Wikipedia), υπάρχουν 10 που διορθώνουν/σχολιάζουν/ακολουθούν και 100 που απλά βλέπουν/διαβάζουν (αμέτοχοι κατά τα άλλα). Το "ενδοεταιρικό μας blog" (στην εταιρεία των 50, 100, 150 ατόμων) είναι πολύ πιθανό να γράφεται τελικά από 1 άτομο (ή και κανένα στατιστικά) και να υπάρχουν το πολύ 10 άλλοι που να σχολιάζουν -μην σας παραξενέψει το γεγονός ότι μετά από μερικές εβδομάδες τα αδρανήσει...

Οι δομές επικοινωνίας και συνεργασίας λόγω Internet αλλάζουν για πολλούς από εμάς. Αλλάζουν κλίμακα, τάξη μεγέθους και δεν είναι πια οι ίδιες.

Πού θέλω να καταλήξω; Δεν ξέρω! :-) Τροφή για σκέψη και σχόλια...